Fidgets in de klas: ondersteuning bij overprikkeling en concentratieproblemen

27 mei 2025

Sommige kinderen wiebelen, friemelen of hebben moeite om zich te concentreren in de klas. Voor hen is dat niet zomaar vervelend gedrag, maar een manier om prikkels te verwerken en de aandacht erbij te houden. Fidget toys of friemelspeeltjes kunnen dan een wereld van verschil maken.

Niet als speelgoed, maar als slimme hulpmiddelen om overprikkeling tegen te gaan, rust te brengen en de concentratie te versterken. In deze blog ontdek je wat fidgets precies zijn, waarom ze werken en hoe je ze bewust inzet in jouw klas.

Wat zijn fidgets eigenlijk?

Fidgets zijn kleine hulpmiddelen waar kinderen aan kunnen voelen, in kunnen knijpen, draaien, duwen of trekken zonder anderen te storen. Denk aan stressballen, Tangles of Pop its.

Ze zorgen voor een kalmerend effect, doordat de aandacht zich even richt op iets eenvoudigs en herhalend. Zo kunnen kinderen hun geest en lichaam beter ontspannen, zonder dat ze helemaal uit de klasactiviteit stappen.

Waarom en hoe werken fidgets in de klas?

Fidgets zijn makkelijk inzetbaar in je klasomgeving. Ze nemen weinig ruimte in, zijn (meestal) stil in gebruik en vragen geen uitgebreide uitleg. Ze helpen bij:

Concentratie: door de handen bezig te houden leidt het af van andere (storende) prikkels.

Spanning verlagen: friemelen vermindert spanning, zeker bij toetsen of spannende momenten.

Prikkelverwerking: ze helpen kinderen die snel overprikkeld raken om terug rust en balans te vinden.

Maar: een fidget is een hulpmiddel, geen speelgoed om zomaar uit te delen. Daarom zijn duidelijke afspraken essentieel:

Leg uit aan jouw leerlingen wat een fidget wel en niet is. Ze zijn er om te helpen focussen, niet om mee te gooien of ruilen.

Werk met een fidgetmand of -hoek, zo kunnen leerlingen samen met jou een tool kiezen wanneer ze voelen dat ze hier nood aan hebben.

Zorg dat de fidget geen extra bron van afleiding wordt, beperk het aantal fidgets in gebruik.

Laat kinderen na een pauzemoment met hun fidget weer instappen in de klasactiviteit.

Hulp bij kinderen met extra noden

Voor leerlingen met ADHD, ADD, autisme, concentratieproblemen of angststoornissen kunnen fidgets een grote meerwaarde bieden. Ze hebben soms meer moeite met het verwerken van prikkels, hun aandacht bij iets te houden of zichzelf tot rust te brengen. Hierbij kan een fidget-tool een houvast bieden voor hen. Het friemelen helpt hen om spanning te reguleren, de focus terug te vinden of terug tot rust te komen.

Welke fidget past bij wie?

Niet elk kind heeft baat bij dezelfde soort fidget. Het hangt sterk af van de noden: zoekt een leerling rust, concentratie of meer structuur?

Voor meer concentratie en rust

Kies voor stille, subtiele fidgets die weinig visuele prikkels geven. Denk aan iets klein in de hand dat rustig meebeweegt of zacht te knijpen is. Dit helpt hen om hun energie te kanaliseren zonder afgeleid te raken.

Stressbal kwal glitter: klein, tactiel en perfect om in stilte in te knijpen.

Anti-stress kubus: knijpen verlicht stress en helpt de focus te verbeteren.

Voor zelfregulatie en prikkelverwerking

Voor sommige kinderen werkt een visuele of tactiele prikkel juist kalmerend. Denk aan buisjes waar iets in beweegt of een fidget met een zachte textuur. Het helpt hen spanning los te laten.

Sensorische tubes: fascinerende bewegingspatronen die helpen rust te vinden en stress te kanaliseren.

Stimove Twidget: tactiel, speels en interactief. Een zalige fidget voor wie even zijn hoofd wil leegmaken.

Sensorische Pop it: met deze tool kunnen kinderen op een speelse manier fonetiek, fonemisch bewustzijn en spelling oefenen.

Kauwfidget: ondersteunt zelfregulatie en aandacht door kauwen en friemelen.

Voor structuurzoekers

Herhaling en voorspelbaarheid bieden veiligheid:

Tangle Jr. Gems: een kleine, draaiende fidget die geruststelt door repetitieve beweging.

Tangle Classic Neon Sparkle: iets groter en visueel aantrekkelijk, ideaal voor kinderen die visuele prikkels net aangenaam vinden.

Bubble Poppers: tik, tik, tik… eindeloze herhaling en dat met geluid erbij!

Fidgets in jouw klas?

Ga op ontdekking in ons assortiment en stel zelf een fidgetmand of -hoekje samen op maat van jouw leerlingen. Test verschillende types uit, observeer, en ontdek wat werkt voor jouw leerlingen.